poniedziałek, 31 października 2016

O ŚMIERCI, O HALLOWEEN I O CYPRYJSKICH ZADUSZKACH

Śmierć - wielka tajemnica, wielka zagadka... Od tysiącleci człowiek próbuje tę zagadkę rozwikłać, ale pytania pozostają bez odpowiedzi, a hipotezy - bez potwierdzenia. Pomóc może wiara w życie po życiu, słuchanie relacji tych, którzy przeżyli śmierć kliniczną i pielęgnowanie w sobie nadziei na to, że coś jest po tamtej stronie. Bez względu na to, czy będziemy bać się śmierci, czy będziemy odsuwać myśl o niej, czy też będziemy sobie z niej kpić - ona i tak stanie się naszym udziałem. Przedstawiciele różnych kultur i religii na różne sposoby oswajają się ze śmiercią. I każdy sposób wydaje mi się dobry, o ile nie wiąże się z jakimiś niebezpiecznymi, krzywdzącymi innych obrzędami.

Na cypryjskim cmentarzu...


Gdy będziecie przemierzać skąpany w słońcu cypryjski cmentarz, możecie natknąć się na tłuste, dzikie koty, wylegujące się w cieniu lub na grupkę osób, które właśnie odwiedziły groby swoich bliskich. Jeżeli ludzie ci poczęstują Was jedzeniem, nie odmawiajcie. Prawdopodobnie będzie to słodka potrawa zwana kollifa.

kollifa (kolyva/kolliva/koliva)

Cypryjczycy czczą uroczyście pamięć swoich zmarłych dwa razy w roku (terminy tych świąt są ruchome). Cypryjskie Zaduszki, zwane Psichosawato (psichi - dusza, Sawato - sobota), przebiegają w atmosferze zadumy i szacunku dla zmarłych, a jednocześnie jakiegoś takiego - nazwałabym to - optymizmu. Co kraj, to obyczaj...
W Psichosawato cypryjskie gospodynie szykują kollifa i wraz ze specjalnym chlebem zwanym prosforo zanoszą je do kościoła.

prosforo


Tam kapłan uroczyście odczytuje karteczki z imionami zmarłych (dostarczone przez wiernych), odprawia modlitwę i święci pokarmy. Następnie ludzie udają się na cmentarz, na groby bliskich. Na sam koniec zjada się kollifa i prosforo

Jeżeli chodzi o Halloween, to na Cyprze bez problemu można zaopatrzyć się w halloweenowe kostiumy i akcesoria. Można spędzić wieczór w odpowiednio👻🎃 udekorowanych kawiarniach i klubach, a w niektórych szkołach odbywają się halloweenowe dyskoteki dla uczniów. Zdarza się też, że przebrane dzieci chodzą od drzwi do drzwi, prosząc o słodycze.


✅O tym, jak przebiega cypryjski pogrzeb, a także o różnych świętach, obyczajach i tradycjach przeczytacie w mojej najnowszej książce Cypr. Halloumi, pustynny pył i tańce do rana👉 do kupienia m.in. TUTAJ!